Recenzja książki „Polskie Konstrukcje Lotnicze tom V” Wydawnictwa Stratus

Dzięki uprzejmości Wydawnictwa Stratus mam przyjemność zaprezentować czytelnikom bloga najnowszą część Polskich Konstrukcji Lotniczych. W grudniu 2013 roku ukazał się piąty tom tej znakomitej serii. Tym razem autorzy – Andrzej Glass i Jerzy Kubalańca – opisali dzieje polskich konstrukcji lotniczych przede wszystkim okresu powojennego.

Rozdział 1

Wkład Polaków w rozwój techniki lotniczej na świece w latach 1939–1990

W rozdziale tym dowiadujemy się o naprawdę niemałym wkładzie Polaków w rozwój lotnictwa na całym świecie. Wiele unikalnych pomysłów polskich konstruktorów wyprzedzało swoje lata i częstokroć są wykorzystywane do dziś. Nasi inżynierowie wnieśli także ogromny wkład w ulepszanie już istniejących konstrukcji. Przykładem może tu być poprawienie usterzenia pionowego Halifaxów, które pomogło rozwiązać bardzo niebezpieczny problem wpadania w płaski korkociąg w przypadku awarii jednego z zewnętrznych silników bombowca. Niestety zostało to okupione śmiercią Stanisława Riessa – wybitnego inżyniera lotniczego.

Ważną rolę w rozwoju zagranicznych konstrukcji odgrywał też J. Rudlicki, znany przede wszystkim z unikalnego układu usterzenia „motylkowego”. Był on także pomysłodawcą kabiny schodkowej stosowanej do dziś na wielu samolotach i śmigłowcach, także bojowych.

Nie można zapomnieć o konstruktorach wiropłatów. Jednym z najsłynniejszych jest bez wątpienia Frank Piasecki – obok Igora Sikorskiego – chyba najwybitniejszy konstruktor śmigłowców na świecie.

O tych i wielu innych konstruktorach i ich wynalazkach przeczytacie w pierwszym rozdziale książki. Lektura godna polecenia!

Rozdział drugi

Przemysł lotniczy na ziemiach polskich podczas okupacji 1939–1945

W rozdziale drugim przeczytamy o losach polskich wytwórni lotniczych podczas wojny. Jak się okazuje w większości przypadków nie były one bardzo zniszczone w wyniku bombardowań, bowiem Niemcy liczyli na wznowienie działalności fabryk dla własnych celów. 

W kolejnej części rozdziału zamieszczono spis niemieckich wytwórni otwartych na terenie naszego kraju. Oczywiście w miarę zawiązywania się konspiracji w Polsce zaczęto prowadzić akcje wywiadowcze w niemieckich placówkach. Armia Krajowa pozyskiwała dane o produkcji, które przekazywano do Londynu. Jest to niezwykle ciekawy fragment rozdziału. Być może nie każdy posiadał wiedzę o tego typu akcjach.

Rozdział kończy smutne zestawienie strat kadrowych polskiej techniki lotniczej.

Rozdział trzeci

Polski przemysł lotniczy i produkcja lotnicza 1945–1954

Rozdział trzeci to szczegółowy opis powstawania i działalności wytwórni lotniczych powstałych w Polsce po zakończeniu działań wojennych. Przeczytamy o odbudowywaniu przemysłu lotniczego w bardzo trudnych czasach komunistycznej rzeczywistości. 

Rozdział czwarty

Samoloty i śmigłowce 1945–1954

Czwarty rozdział książki otwiera część zasadniczą publikacji, a więc szczegółowe opisy konkretnych konstrukcji. Osoby zaznajomione z serią Polskie Konstrukcje Lotnicze są już przyzwyczajone do takiej formy prezentowania konkretnych maszyn. Jest to niezwykle solidnie wykonany zbiór najważniejszych faktów nt. opisywanych samolotów. Dodatkowo każdy opis uzupełnia karta z rysunkami poglądowymi, które są bardzo pomocne dla modelarzy chcących wykonać repliki interesujących ich maszyn. Ze względu na gabaryty książki plany są w skali 1/72, z czego osobiście bardzo się cieszę, bowiem jest to „moja” skala.

Z ciekawszych konstrukcji opisanych w tym rozdziale poznajemy ze szczegółami rodziny samolotów LWD Szpak, Żak, Junak, Zuch i Żuraw, a więc maszyn, które wyszkoliły gros powojennych lotników polskich. 

Niezwykle cennym dodatkiem z punktu widzenia modelarzy są graficzne rekonstrukcje tablic przyrządów. Kawał dobrej roboty! Wielu z nas niejednokrotnie borykało się w problemem odtworzenia wiernej tablicy przyrządów. Publikacja rozwiązuje wiele takich problemów. Słowa uznania dla autorów za ten pomysł. 

Kontynuując opis sylwetek warto wspomnieć o tym, że wytworem Centralnego Studium Samolotów (CSS) nie był wyłącznie ulepszony Po-2, czyli popularny Kukuruźnik, ale także samoloty CSS-10, CSS-11 czy dwusilnikowy CSS-12. 

W dalszej części rozdziału poznamy historię śmigłowca BŻ-1 Gil oraz konstrukcji produkowanych i modyfikowanych w naszym kraju na licencji: Li-2, CSS-13, Lim-1 i Lim-2 oraz Piper L-4 Cub.

Rozdział piaty

Szybowce 1945–1954

Podobnie jak przed wojną, także i po jej zakończeniu Polacy mieli ogromny wkład w rozwój i propagowanie szybownictwa. Zaowocowało to powstaniem wielu unikalnych konstrukcji, które niejednokrotnie okazywały się hitami na skalę Europy. Nasi szybownicy od zawsze należeli do czołówki europejskiej i po wojnie podtrzymywali wysoką formę – mimo komunistycznego reżimu panującego w Polsce. 

W rozdziale poznamy wiele dobrze rozpoznawalnych szybowców, takich jak Mucha czy Bocian, ale także mniej znane konstrukcje, jak bardzo nietypowy IS-5X Kaczka o niezwykłym układzie płatowca.

Ponownie zadbano o odtworzenie tablic przyrządów, za co autorom ponownie należą się duże brawa, bowiem istnieje wielu modelarzy, którzy z zamiłowaniem odtwarzają miniatury szybowców, a często zmagają się z problemem odtworzenia układu wskaźników na tablicy.

W końcowej części rozdziału poznajemy także historię motoszybowców konstruowanych w naszym kraju.

Rozdział szósty

Aneksy

Na końcu publikacji znajdziemy szereg aneksów. Są to bardzo szczegółowe wykazy samolotów i szybowców wyprodukowanych w Polsce w latach 1945–1954.

Podsumowanie

Reasumując, piąty tom Polskich Konstrukcji Lotniczych to pozycja obowiązkowa w biblioteczce każdego entuzjasty polskiego lotnictwa. Cała seria stanowi niezwykłą skarbnicę wiedzy, podawanej w przystępny sposób.

Podczas realizowania moich modelarskich projektów, seria PKL przyczyniła się do wielu ciekawych odkryć i rozwiązała kilka problemów napotkanych np. podczas prac od podstaw. Najnowszy tom przynosi kolejny bardzo cenny dodatek, czyli opisywane wcześniej rekonstrukcje tablic przyrządów. Tak jak wspomniałem, z pewnością będzie to przydatna pomoc dla wielu hobbystów.

Szczerze polecam!

Poniżej zamieszczam link do sklepu internetowego Wydawnictwa Stratus, gdzie można nabyć książkę:

http://stratusbooks.com.pl/sklep/index.php?p152,polskie-konstrukcje-lotnicze-tom-v