Recenzja książki „Wypadki śmiertelne w lotnictwie polskim 1918–1939" Wydawnictwa Pandora

Jakiś czas temu na rynku wydawniczym pojawiła się kolejna ciekawa pozycja traktująca o historii lotnictwa polskiego. Mowa o nowym i uzupełnionym wydaniu książki Adama Popiela pt. „Wypadki śmiertelne w lotnictwie polskim 1918–1939” wydawnictwa Pandora. Warto przyjrzeć jej się dokładniej.

W książce omówiono wypadki śmiertelne w lotnictwie polskim od zarania jego dziejów, aż po wojnę obronną we wrześniu 1939 roku. Dużą wartością publikacji są portrety niemal każdego z poległych lotników oraz zdjęcia wraków maszyn, na których zginęli. 

Niekiedy są to fotografie opublikowane po raz pierwszy, co pozwala rozstrzygnąć niektóre kwestie dotychczas owiane tajemnicą lub obarczone pewną dozą niepewności. Tak było na przykład w przypadku mojego modelu PZL  P.7a,  na którym zginął kpr. Leonard Haber. 

Numer boczny maszyny na sto procent potwierdziło dopiero zdjęcie wraku, które zamieszczono w omawianej publikacji. Z drugiej strony okazało się, że maszyna nie nosiła godła jednostki. Jestem przekonany, że tego typu „odkryć” książka dostarczy znacznie więcej.

Każdy opis wypadku (ułożono je chronologicznie z wyszczególnieniem na konkretne lata) zawiera szereg informacji o jego okolicznościach. Podano nie tylko datę i miejsce wypadku (oraz typ maszyny), ale także skrótowy opis przyczyn katastrofy oraz miejsce pochówku poległego lotnika lub lotników (tam, gdzie to możliwe, podano również dokładną kwaterę cmentarną). Ostatnim elementem opisu jest „Kod przyczyny” klasyfikujący każdy wypadek do jednej z sześciu grup:

– 1. Zestrzelenie

– 2. Wady techniczne sprzętu

– 2.1 Wady silnika

– 2.2 Wady płatowca

– 2.3 Wady osprzętu

– 3. Czynnik ludzki

– 3.1 Błędy pilota, nieuwaga

– 3.2 Nieprzestrzegane przepisów, brawura

– 3.3 Błędy obsługi, sabotaż

– 3.4 Czynnik rozkazodawczy

– 4. Warunki atmosferyczne

– 5. Inne

– 5.1 Uderzenie śmigłem

– 5.2 Potrącenie przez lądującą maszynę

– 5.3 Zasłabnięcie pilota

– 6. Niewyjaśnione

Publikację zamykają statystyki zestawiające liczbowo najczęstsze przyczyny katastrof oraz typy maszyn, na których się wydarzyły. Zamieszczono również indeks nazwisk wszystkich wymienionych lotników.

Książka Adama Popiela z pewnością będzie wartościową pozycją w biblioteczce każdego, kto interesuje się historią lotnictwa polskiego. Informacje zawarte na jej kartach, choć wyjątkowo smutne, mogą pomóc zarówno historykom lotnictwa badającym losy polskiego personelu latającego z lat 1918–1939, jak i modelarzom, co potwierdza chociażby wspomniana wcześniej historia maszyny Leonarda Habera. Dlatego też szczerze polecam ten tytuł wszystkim osobom zainteresowanym dziejami biało-czerwonej szachownicy.

Książka jest dostępna w sprzedaży na stronie wydawnictwa Stratus:

http://stratusbooks.com.pl/sklep/index.php?p211,wypadki-smiertelne-w-lotnictwie-polskim-1918-1939