Zdjęcia archiwalne # 43 (PWS-14 LSSiB w Grudziądzu)

Kolejne zdjęcie archiwalne z mojej kolekcji dotyczy PWS-14 – mało znanego samolotu szkolnego, który stanowił następny etap na drodze do popularnego i dobrze rozpoznawalnego PWS-26. Samolot stanowił model przejściowy pomiędzy PWS-12 a PWS-16, który był bardzo podobny do PWS-14, co sprawiło też pewien problem przy identyfikacji maszyny ze zdjęcia. 

Pilot ze zdjęcia i podpis w albumie – o tym, jak poznałem życiorys kpr. pil. Tomasza Gabriela – myśliwca II RP

Pierwsze zdjęcie archiwalne pokazane na blogu opublikowałem 16 czerwca 2013 roku. Była to piękna fotografia przedstawiająca Tomasza Gabriela w kabinie P.7a podczas kursu myśliwskiego w Grudziądzu w 1938 roku. Zdjęcie było również opublikowane w monografii PZL P.7a autorstwa Tomasza J. Kopańskiego i stamtąd zaczerpnąłem do niego podpis. Po pewnym czasie do mojej kolekcji trafiła oderwana okładka albumu ze zdjęciami 1. Pułku Lotniczego, na odwrocie której widnieją podpisy wielu lotników, a wśród nich także podpis Tomasza Gabriela. Ten zbieg okoliczności sprawił, że chciałem lepiej poznać losy wspomnianego lotnika. Kilka dodatkowych informacji udało mi się znaleźć w internecie, ale jego pełny życiorys był mi wciąż nieznany. Tak było przez ponad trzy lata od publikacji zdjęcia… Wtedy nastąpił zwrot – skontaktowała się ze mną Pani Dorota Żyłka – najmłodsza córka Tomasza Gabriela! To właśnie dzięki wspaniałej pomocy i dobrej woli Pani Doroty mogłem poznać dokładne losy tego przedwojennego pilota, które przedstawiam w poniższym artykule. To kolejny ocalony od zapomnienia pilot II RP, którego sylwetkę mam przyjemność zaprezentować na blogu. Zapraszam do lektury!

Przerwany życiorys Jana Jarmakiewicza

Historię Jana Jarmakiewicza poznałem niejako od końca, bo za sprawą albumu z fotografiami z jego pogrzebu, który zachował się w rodzinnym archiwum krewnych lotnika. Po dłuższej wymianie korespondencji z siostrzenicą pilota – panią Lucyną Masiak – postanowiłem przedstawić losy Jana na podstawie informacji zawartych we wspomnianym albumie. Myślę, że warto ocalić od zapomnienia kolejnego lotnika, który wiedziony swoim młodzieńczym marzeniem o lataniu stracił życie za sterami myśliwskiego samolotu niemalże dokładnie rok przed wybuchem drugiej wojny światowej (23 września 1938 roku).

Zdjęcia archiwalne # 41 (Potez XXV z 31. Eskadry Liniowej)

Trudno mi w to uwierzyć, ale ostatnie zdjęcie archiwalne pokazałem na blogu 19 miesięcy temu! Nie oznacza to bynajmniej, że wyczerpała mi się kolekcja i że pokazałem już wszystkie. Wręcz przeciwnie, zbiór cały czas się powiększa, ale niestety z powodu braku czasu nie miałem kiedy przysiąść nad tematami na bloga. Pomału będę próbował nadrabiać zaległości i mam w zanadrzu kilka ciekawych artykułów :)

Zdjęcia archiwalne # 30 (Grupa lotników do indetyfikacji # 2) AKTUALIZACJA 19.02.2014

Zdjęcia archiwalne # 30

Prezentuję kolejne zdjęcie grupowe polskiego personelu lotniczego z czasów przedwojennych. Tym razem w otoczeniu lotników widzimy także dwóch marynarzy i dwóch obcokrajowców (sądząc po mundurach, są to Bułgarzy).  

Zdjęcia archiwalne # 29 (Grupa lotników do identyfikacji) AKTUALIZACJA 03.06.2015

Zdjęcia archiwalne # 29

Zdjęcie przedstawiające uczestników Kursu Wyższego Pilotażu Myśliwskiego w Grudziądzu w 1938 roku.

Artykuły z bloga Samoloty Polskie cz. 5

Szkoły lotnicze w Grudziądzu

Szkolenie lotnicze na lotnisku w Grudziądzu wielokrotnie pojawiało się na moim blogu w związku ze zdjęciami archiwalnymi. Być może nie każdy wie jak ważną rolę odgrywało to lotnisko w przedwojennym okresie państwa polskiego. Grudziądz był nie mniej ważnym ośrodkiem szkoleniowym niż słynna „Szkoła Orląt” w Dęblinie. O historii lotniczego Grudziądza możecie poczytać w artykule „Szkoły lotnicze w Grudziądzu”.

Link do artykułu:
http://samolotypolskie.blogspot.com/2012/12/szkoy-lotnicze-w-grudziadzu.html

Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej

LOPP to skrót dobrze znany wszystkim miłośnikom polskiej awiacji. Charakterystyczne godło tej organizacji na stałe wpisało się w lotniczy krajobraz II RP. LOPP mogła poszczycić się wieloma osiągnięciami, pozostającymi bez precedensu w ówczesnych czasach.Więcej na ten temat w artykule pt. „Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej”.

Link do artykułu:
http://samolotypolskie.blogspot.com/2012/11/liga-obrony-powietrznej-i-przeciwgazowej.html

Zdjęcia archiwalne # 15 (Skoczkowie wsiadający do Fokkera F.VII/3m)

Zdjęcia archiwalne # 15

Przedstawiam ostatnie zdjęcie z mojej obecnej kolekcji nawiązujące do przedwojennego spadochroniarstwa wojskowego. Fotografia jest raczej dobrze znana i pojawiła się w kilku publikacjach. Uwieczniono na niej skoczków spadochronowych wsiadających do samolotu Fokker F.VII/3m z 212. Eskadry Niszczycielskiej (godło jednostki – Wielka Niedźwiedzica). Dobrze widoczne są wyrzutniki bomb oraz obrotnica górnego km-u. Uwagę zwracają także cięgna sterów przebiegające na zewnątrz kadłuba. Czy ktoś wie kiedy wykonano to zdjęcie?

Oryginalny wymiar zdjęcia to: szerokość 7,9 cm × wysokość 5,3 cm.

Zdjęcia archiwalne # 14 (Spadochroniarze przed Fokkerem F.VII/3m)

Zdjęcia archiwalne # 14

 

Kolejne zdjęcie nawiązujące do przedwojennego spadochroniarstwa wojskowego. Fotografia przedstawia szereg spadochroniarzy przed samolotem Fokker F.VII/3m z 212. Eskadry Bombowej 1. Pułku Lotniczego. W tle znajdują się hangary nr 1 i nr 2 lotniska Okęcie z szachownicami wymalowanymi na ścianach budynku. Z prawej strony kadłuba Fokkera widoczne godło jednostki „Wielka Niedźwiedzica”.

Na zdjęciu widać 25 skoczków (plus jeden zasłonięty przez dowódcę) oraz 6 mężczyzn w kombinezonach do skoków, ale bez spadochronów (najprawdopodobniej pracowali jako naziemna obsługa skoków). Przed frontem stoi mjr  pil. inż. Stanisław Mazurek – szef Wytwórni Balonów i Spadochronów w Legionowie. Na lewym rękawie jego uniformu widoczne litery „LOPP”.

Fotografię wykonano 5 września 1937 roku.

Uwagę zwraca czwarty spadochroniarz od lewej, który trzyma w ręce aparat fotograficzny. Kto wie, być może mamy do czynienia z autorem znanych nam dziś zdjęć ze szkoleń spadochronowych (np. z wnętrza Fokkera)?

 
Serdecznie dziękuję Panu Michałowi Krawczykowi z Warszawy za uzupełnienie opisu.

Oryginalne wymiary zdjęcia to: szerokość 17 cm × wysokość 11,5 cm.  

Zdjęcia archiwlane # 11 (Skoczek po wylądowaniu)

Zdjęcia archiwalne # 11

I ostatnie zdjęcie z kolekcji fotografii z przedwojennego szkolenia spadochronowego w Grudziądzu.

Pozostałe zdjęcia  z tej serii: 

fotografia # 7

fotografia # 8

fotografia # 9 

fotografia # 10

Zdjęcie przedstawia skoczka niedługo po bezpiecznym wylądowaniu. Jak widać znalazł chwilę na pozowanie fotografowi, mimo że spadochron wciąż napełniony jest powietrzem. Dobrze widoczne szczegóły mocowania uprzęży oraz detale samego spadochronu  nazywanego w Polsce „Irving” lub „Polski Irving”.

Spadochrony tego typu były produkowane w Wytwórni Balonów i Spadochronów w Legionowie. Czasza spadochronu składała się z 24 brytów z jedwabiu. Spadochron miał 47 metrów kwadratowych powierzchni i średnicę 7,3 m. Pilocik o średnicy 0,76 m wyposażony był w sprężyny, które go otwierały.

Źródło „Model Hobby” nr 1 (15), 2003, s. 22.
  
Oryginalny wymiar zdjęcia to: szerokość 7,9 cm × wysokość 5,3 cm.

Zdjęcia archiwalne # 10 (Desant)

Zdjęcia archiwalne # 10

Przedostatnie zdjęcie z serii fotografii z przedwojennych ćwiczeń spadochronowych w Grudziądzu.

Poprzednie zdjęcia z tej serii:

fotografia # 7

fotografia # 8

fotografia # 9

 Oryginalny wymiar zdjęcia to: szerokość 7,9 cm × wysokość 5,3 cm.

Zdjęcia archiwalne # 9 (Spadochrony Grudziądz) UZUPEŁNIENIE 03.12.2013

Zdjęcia archiwalne # 9

Kontynuując serię (zdjęcia archiwalne # 7 i zdjęcia archiwalne # 8) związaną ze szkoleniem spadochronowym w Grudziądzu, zamieszczam kolejne zdjęcie związane z tym tematem. Na fotografii uwieczniono rząd ułożonych spadochronów (spadochron piersiowy + spadochron plecowy). W rzędzie znajduje się 15 takich zestawów. W tle widoczne są dwa samoloty PZL P.7a.

Za mężczyzną na pierwszym planie, widać w trawie czapkę z daszkiem. Zza środkowego mężczyzny z pozostałej trójki wystaje skrzydło i goleń podwozia kolejnego myśliwca.

Oryginalny wymiar zdjęcia to: szerokość 7,9 cm × wysokość 5,3 cm

UZUPEŁNIENIE 03.12.2013

Jakiś czas temu otrzymałem informację na temat jednego z mężczyzn widocznych na tym zdjęciu. Jak się okazuje jednym z nich jest sam Tadeusz Góra! Postać doskonale znana wszystkim miłośnikom polskich skrzydeł. Informację potwierdziła córka lotnika Pani Iwona Góra, która stwierdziła na 99,9%, że na fotografii uwieczniono m.in. Jej ojca. Za identyfikację i kontakt z Panią Iwoną dziękuję Johanowi Gredowi, który skomunikował się z Modelami z Szachownicą poprzez nasz profil facebookowy.

Zdjęcia archiwlane # 8 (skoczek spadochronowy – Grudziądz nr 2)

Zdjęcia archiwalne # 8

Drugie zdjęcie przedstawiające przedwojennego spadochroniarza szkolącego się na kursie w Grudziądzu. Nie sądzę, aby był to ten sam skoczek co na wcześniejszym zdjęciu, ale podejrzewam, że obie fotografie wykonano w trakcie jednego lotu i były wykonane z pokładu tej samej maszyny (przypuszczalnie Fokker F.VIIb/3m).

Na fotografii uchwycono moment pociągnięcia rączki uwalniającej spadochron (widać nawet linkę). Pilocik spadochronu wybiera czaszę główną, która chwilę później napełniła się powietrzem.

Oryginalny wymiar zdjęcia to: szerokość 7,9 cm × wysokość 5,3 cm

Zdjęcia archiwalne # 7 (skoczek spadochronowy – Grudziądz)

Zdjęcia archiwalne # 7

Na fotografii uchwycono moment niedługo po opuszczeniu samolotu przez skoczka spadochronowego szkolącego się w Grudziądzu. Najprawdopodobniej wyskoczył on z samolotu Fokker F.VIIb/3m, do którego wrócę przy okazji kolejnych odcinków. Na zdjęciu dobrze widać nazwę lotniska w okręgu oraz typowy przedwojenny spadochron plecowy.

Posiadam serię zdjęć wykonanych z dużą dozą prawdopodobieństwa podczas tego samego szkolenia. Zaprezentuję je w dalszych odcinakach serii o archiwalnych fotografiach.

Oryginalny wymiar zdjęcia to: szerokość 7,9 cm × wysokość 5,3 cm